تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا با رصد عمیق کیهان، اطلاعات تازه‌ای را از ابرنواخترها در سنین ابتدایی جهان در اختیار محققان قرار داده است. تعدادی از این ستارگان درحال انفجار، دورترین نمونه‌های نوع خود محسوب می‌شوند که برخی از آن‌ها برای اندازه‌گیری نرخ انبساط کیهان مفید هستند.

براساس گزارش ناسا، برای انجام این اکتشافات، محققان داده‌های تصویری به‌دست‌آمده از برنامه جیمز وب موسوم به «JADES» را تجزیه‌وتحلیل کردند. تلسکوپ جیمز وب برای رصد ابرنواخترهای بسیار دور ایده‌آل است، زیرا نور این نوع ابرنواخترها طول موج‌های بلندی دارند، پدیده‌ای که به‌عنوان «سرخ‌گرایی کیهانی» (Cosmological redshift) شناخته می‌شود.

کشف ابرنواخترهای قدیمی توسط تلسکوپ جیمز وب

قبل از پرتاب جیمز وب به فضا، تنها تعداد انگشت‌شماری از ابرنواخترهای بسیار دور کشف شده بودند که مربوط به زمانی هستند که کیهان 3.3 میلیارد سال سن داشته است. اکنون با برنامه JADES جیمز وب، محققان توانستند ابرنواخترهایی پیدا کنند که مربوط به زمانی هستند که جهان کمتر از 2 میلیارد سال سن داشت.

پیش‌ازاین، محققان از تلسکوپ فضایی هابل برای مشاهده ابرنواخترها در مرحله جوانی کیهان استفاده می‌کردند. با JADES، دانشمندان می‌توانند ابرنواخترها را در زمانی که جهان در سنین نوجوانی بوده، شناسایی کنند. محققان امیدوارند در آینده ابرنواخترهای قدیمی‌تری را نیز بیابند.

برای کشف این ابرنواخترها، محققان چندین عکس جیمز وب را با فاصله زمانی یک سال مقایسه کردند. آن‌ها به‌دنبال نشانه‌هایی بودند که طی این یک سال ناپدید شده بودند یا شکل گرفتند. اینگونه اجرام که در طول زمان تغییر می‌کنند، «گذرا» (Transient) نامیده می شوند و ابرنواخترها نیز نوعی گذرا هستند. درنهایت، محققان با بررسی اجرام گذرا حدود 80 ابرنواختر را کشف کردند.

این ستارگان درحال انفجار آنقدر درخشان هستند که از آن‌ها برای اندازه‌گیری فواصل دور کیهانی استفاده می‌شود و دانشمندان با آن می‌توانند سرعت انبساط جهان را محاسبه کنند.