یک تیم تحقیقاتی از دانشگاه فنی دانمارک (DTU) به سرپرستی «علیرضا دولتشاهی‌پیروز» اخیراً در زمینه مهندسی بافت و درمان سلولی با استفاده از قدرت شفا‌بخشی باکتری‌ها پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند.

این گروه با استفاده از توانایی طبیعی باکتری‌ها در تولید زیستی، یک بیوپلیمر جدید با خواص ترمیم بافتی سنتز کرده‌اند. آنها از این پلیمر برای ساخت یک ژل هیدروژل بادوام، مقاوم و الاستیک برای ترمیم بافت‌های عضلانی استفاده کردند.

این مطالعه در مجله Bioactive Materials منتشر شده و به جزئیات مربوط به بیوپلیمر جدیدی به نام «پانتوان متاکریلات» (PAMA) پرداخته است که خاصیت ترمیم عضلات دارد و از باکتری‌ها مشتق شده است.

ژل جدید مشتق‌شده از باکتری: انقلابی در ترمیم بافت‌های عضلانی

این تیم از این هیدروژل جدید که «باکتوژل» نامیده می‌شود، برای درمان آسیب‌های عضلانی در موش‌ها استفاده کرده است که نتایج امیدوارکننده‌ای داشته است. مطالعه‌ای که در شرایط واقعی انجام شد، نشان می‌دهد این ژل باعث افزایش قابل‌توجه تشکیل بافت عضلانی و کاهش بافت‌های فیبری شده است. با بازیابی مکانیکی تقریباً 100 درصدی، زیست‌سازگاری خوب و ظرفیت درمانی بالا، باکتوژل PAMA مسیر جدیدی در این حوزه ارائه می‌دهد.

دکتر دولتشاهی‌پیروز از DTU Health Tech می‌گوید: «این ترکیب از ویژگی‌ها در این زمینه به‌ندرت دیده می‌شود؛ زیرا بیشتر هیدروژل‌های زیست‌فعال خواص مکانیکی ضعیفی دارند که با محیط مکانیکی پرتقاضای بافت‌های اسکلتی-عضلانی مانند عضلات سازگار نیستند.»

وی افزود: «من معتقدم نتایج جدید می‌تواند به درمان‌ آسیب‌های اسکلتی-عضلانی در ورزشکاران، سالمندان، همچنین سربازان زخمی یا افرادی را که در تصادفات دچار آسیب‌های عضلانی شده‌اند، کمک کند.»

با استفاده از PAMA، این تیم نشان داده می‌توان بدون استفاده از سلول‌ها، بازسازی بافت‌ها را در موش‌ها انجام داد. آن‌ها انتظار دارند با ترکیب این باکتوژل‌ها با سلول‌های پیش‌ساز عضلانی یا سلول‌های بنیادی، بهبود بیشتری حاصل شود.

دولتشاهی‌پیروز می‌گوید: «من آینده‌ای را تصور می‌کنم که در آن پلیمرهای مشتق‌شده از باکتری‌ها، یا به‌سادگی باکتومرها، انقلابی در پزشکی ترمیمی ایجاد کنند. آینده‌ای که در آن باکتری‌ها در اصطلاحاً حمام‌های ترمیمی باکتریایی، باکتومرهای ترمیمی را برای بهبود بافت‌های آسیب‌دیده در بیماران به‌طور سفارشی ترشح می‌کنند.»